تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 956 |
تعداد مقالات | 8,320 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,743,356 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,913,923 |
بررسی عملکرد ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد در آرایش کاشتهای مختلف در مناطق داراب و دزفول | ||
تولیدات گیاهی | ||
مقاله 11، دوره 46، شماره 2، شهریور 1402، صفحه 293-305 اصل مقاله (1.95 M) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی - زراعت | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22055/ppd.2023.43685.2100 | ||
نویسندگان | ||
مجید غلامحسینی* 1؛ غلامرضا قدرتی2؛ ابوالقاسم الحانی3؛ سعدالله منصوری1؛ فرناز شریعتی1 | ||
1استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
2استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، | ||
3استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران. | ||
چکیده | ||
ارقام اصلاح شده متحمل به ریزش کنجد شاید تنها گزینه موجود برای توسعه کشت کنجد در کشورهای مستعد کشت این گیاه از جمله ایران باشد. در ارتباط با مدیریت زراعی از جمله آرایش کاشت بهینه ژنوتیپ واراداتی متحمل به ریزش کنجد اطلاعاتی در اختیار نیست. به همین منظور آزمایشی طی دو سال 1399 و 1400 در مزارع پژوهشی دو مرکز تحقیقات کشاورزی در استانهای خوزستان (دزفول) و فارس (داراب) به صورت بلوکهای خرد شده (نواری) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این پژوهش اثر فاصله ردیفهای30، 45 و 60 سانتیمتری و فاصله بوته روی ردیفهای 5، 8، 11 و 14 سانتیمتری بر عملکرد، اجزای عملکرد، درصد روغن و عملکرد روغن ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در هر دو منطقه کاهش فاصله بین ردیفها و بین بوتهها روی ردیف که پیامد آن افزایش تراکم در واحد سطح است موجب افزایش ارتفاع بوته شد. در ارتباط با عملکرد دانه، در منطقه داراب افزایش فاصله بین ردیفها از 30 به 45 سانتیمتر، شش درصد عملکرد دانه را افزایش داد اما بیشتر شدن این فاصله (از 45 به 60 سانتیمتر) موجب کاهش عملکرد دانه شد. نتایج در این منطقه حاکی از آن است که بیشترین عملکرد دانه به مقدار 659 کیلوگرم در هکتار از آرایش کاشت 5×45 سانتیمتر و کمترین آن با کاهشی 21 درصدی از آرایش کاشت 14×60 سانتیمتر بهدست آمد. در دزفول حداکثر عملکرد دانه از آرایش کاشت 11×45 سانتیمتر به مقدار 684 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج این پژوهش نشان داد در هر دو منطقه اجرای آزمایش بیشترین عملکردهای دانه از فاصله بین ردیفهای 45 سانتیمتری حاصل شد. به عبارت دیگر در هیچ یک از مناطق فاصله بین ردیف متداول 60 سانتیمتر بیشترین عملکرد دانه را تولید نکرد. همچنین نتایج نشان داد که در منطقه داراب افزایش تراکم کاشت تا 42 بوته در مترمربع عملکرد دانه را افزایش داد این در حالی است که حداکثر عملکرد دانه در دزفول در تراکم 38 بوته در مترمربع بهدست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که کاهش فاصله بین ردیفها با حفظ فاصله مناسب بین بوتهها میتواند در حصول به عملکردهای بالا در کنجد موثر باشد. همچنین با افزایش تراکم، عملکرد دانه تا حد معینی افزایش مییابد و پس از آن در محدوده باریکی از تراکم عملکرد ثابت و با افزایش بیشتر تراکم به علت افزایش رقابت عملکرد کاهش پیدا میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
تراکم بوته؛ عملکرد دانه؛ فاصله بین بوته؛ فاصله بین ردیف؛ مدیریت زراعی | ||
مراجع | ||
Ali, Y., Guisheng, A,Z., Hassan, A., Yagoub, S.O., Farah, G.A., Ahamed, N., Ibrahim, A.M., Ibrahim, M.E.H., Suliman, M., Elradi, S.B., Ibrahim, E.G., & Omer, S.M. (2020). Sesame seed yield and growth traits response to different row spacing in semi-arid regions. Universal Journal of Agricultural Research, 8(4), 88-96. Anonymous. (2022). Crop statistics. Ministry of Agriculture-Jahad. Deputy of Planning and Economy (Deputy of Planning and Economy). [In Persian] Bates, P.D., Stymne, S., & Ohlrogge, J. (2013). Biochemical pathways in seed oil synthesis. Current Opinion in Plant Biology, 16(3), 358–364. Begum, R., Samad, M.A., Amin, M.R., Pandit, D.B., & Jahan, M.A. (2001). Effect of row spacing and population density on the growth and yield of sesame. Bangladesh Journal of Agricultural Sciences, 28(2), 311-316. Dejen, T., Woldu, B., Tegegn, F., & Adugna, G. (2019). Determination of optimum spatial arrangement and plant population in sesame sorghum intercropping. International Journal of Development Research, 9, 29192-29196. El-Mehy, A.A., & Awad, M.A. (2022). Response of sesame to intercropping with maize under different sowing dates and plant distributions of sesame. Moroccan Journal of Agricultural Sciences, 3(1), 39-48. Faostat. (2022). Food and Agriculture Organization Statistical Databases statistics service. www.faostat.fao.org. Food and Agriculture Organization. 2022. FAO Statistics. Retrieved July 1, 2022 from http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC. Haghanian, S., Yadavi, A., Blouchi, H.R., Moradi, A., & Behzadi, Y. (2019). The effect of nitrogen on yield and yield components of different sesame (Sesamum indicum L.) varieties under weed competition. Plant productions, 42(2), 195-210. [In Persian] Jakusko, B.B., Usman, B.D., & Mustapha, A.B. (2013). Effect of row spacing on growth and yield of sesame (Sesamum indicum L.) in Yola, Adamawa State, Nigeria. IOSR journal of Agriculture and Veterinary Science, 2(3), 36–39. Langham, D.R. (2012). Non-dehiscent sesame IND variety Sesaco 33. US Patent Application. No. 8,207397 B1. Latifi, H., Khorramdel, S., Nasiri mahalati, M., Vafabakhsh, J., & Mollafilabi, A. (2019). Effect of nitrogen fertilizer and plant density on seed yield and oil yield of sesame using a central composite design. Iranian Journal of Field Crops Research, 17(3), 427-439. [In Persian] Mahmoud, A.M., Ali, E.A., Said, M.T., Abdelazeem, A.H., & Salem, A.M. (2020). Impact of planting methods on some sesame cultivars production. Assiut Journal of Agricultural Sciences, 51(3), 49-61. Mazrae, F., Aynehband, A., Fateh, E., & Gorooei, A. (2019). The influence of PGPRs and planning methods on yield quantity and quality of sesame in Ahvaz. Plant Productions, 42(2), 239-252. [In Persian] Poorter, H., Jagodzinski, A.M., Ruiz-Peinado, R., Kuyah, S., Luo, Y., Oleksyn, J., & Sack, L. (2015). How does biomass distribution change with size and differ among species? An analysis for 1200 plant species from five continents. New Phytologist, 208(3), 736–749. Sadeghi Garmaroodi, H., Gholamhoseini, M., & Habibzadeh, F. (2023). Sesame production challenges and approaches. Emam Khomeini International University Publication. Qazvin, Iran. 268 pp. [In Persian] Xie, Y., Yan, Z., Niu, Z., Coulter, J.A., Niu, J., Zhang, J., Wang, B., Yan, B., Zhao, W., & Wang, L. (2020). Yield, oil content, and fatty acid profile of flax (Linum usitatissimum L.) as affected by phosphorus rate and seeding rate. Industrial Crops and Products, 145, 112087. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 229 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 60 |