تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 945 |
تعداد مقالات | 8,242 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,458,660 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,658,252 |
ارزیابی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک و تأثیر آن بر کیفیت آب (مطالعه موردی: رودخانه گدارخوش) | ||
علوم و مهندسی آبیاری | ||
مقاله 7، دوره 41، شماره 4، دی 1397، صفحه 91-105 اصل مقاله (1.42 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22055/jise.2017.20927.1499 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی قیصوری1؛ سمیه سلطانی گردفرامرزی* 2؛ محسن قاسمی3 | ||
1دانشجوی ارشد آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان. | ||
2استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان | ||
3دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آب، دانشگاه صنعتی اصفهان. | ||
چکیده | ||
خشکسالی یک پدیده طبیعی است که باعث کمبود منابع آب در بخشهای مختلف شرب، صنعت و کشاورزی میشود. این پدیده در مقایسه با سایر بلایای طبیعی از نظر شدت وقوع و هم از نظر میزان خساراتی که به بار میآورد، از اهمیت بیشتری برخوردار است. تحقیق حاضر بهمنظور بررسی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی و تأثیر آن بر کیفیت آب رودخانه گدارخوش واقع در استان ایلام در طول بازهی زمانی 1365 تا1391، صورت پذیرفته است. بدین منظور از آمار 26 ساله دما و بارش دو ایستگاه هواشناسی، داده دبی و کیفیت آب یک ایستگاه آبسنجی در خروجی حوضه گدارخوش استفاده شد. همچنین شاخص جریان کمQ90 و شاخص هواشناسی SPI، شاخص خشکسالی هیدرولوژیک SDI در 5 بازه زمانی (3، 6، 12، 24، 48 ماهه) محاسبه گردید. نتایج بررسی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک حاکی از افزایش شدت و تداوم خشکسالیها به ویژه خشکسالی هیدرولوژیک در سالهای اخیر و وجود تأخیر زمانی 12 ماهه بین وقوع خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک بوده است. مقایسه دورههای خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک بر اساس شاخصهای SPI و SDI نشان میدهد که حدود 55 درصد خشکسالیهای هیدرولوژیک در زمان خشکسالیهای هواشناسی که بارندگیها شرایط نرمالی را نداشتهاند، اتفاق افتاده است. همچنین بر اساس شاخصهای SPI و Q90 دورههای مشترک خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک 11 ماه میباشد. در بررسی تغییرات فوق بر کیفیت آب رودخانه نتایج نشان داد که کاهش دبی رودخانه در اثر خشکسالی و افزایش دما باعث افزایش مقدار آنیونها شامل سولفات، کلر و بیکربنات در سالهای خشک نسبت به میانگین دوره آماری، به میزان 09/4 درصد و میزان کاتیونها شامل سدیم، کلسیم و منیزیم به میزان 04/8 درصد شده است. در سایر پارامترهای کیفی ازجمله هدایت الکتریکی، املاح محلول و نسبت جذب سدیم به ترتیب 24/0، 17/0 و 88/5 درصد افزایش مشاهده گردید ولی براساس نمودار شولر کیفیت آب تقریباً در محدوده قابل قبول میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
خشکسالی؛ شاخص؛ هیدرولوژیک؛ تأخیر زمانی؛ کیفیت آب؛ گدارخوش | ||
مراجع | ||
1- Alizadeh. A., 2005. Principles of applied hydrology, Ferdowsi University of Mashhad, 500 p. (In Persian)
2- Bhuiyan, C., 2004. Various drought indices for monitoring drought condition in Aravalli terrain of India. In twentieth ISPRS Congress, pp. 12-23. 3- Delpla, I., Jung, A. V., Baures, E., Clement, M., and Thomas, O., 2009. Impacts of climate change on surface water quality in relation to drinking water production. Environment International, 35(8), pp. 1225-1233.
4- Dupigny, L., and Giroux, A., 2001. Towards characterizing and planning for drought environment-part, Climatological persecute. Journal of the American Water Resources Association, 37(3), pp. 505–525.
5- Eslamian, S. S., Ghasemi, M., Soltani Gerdefaramarzi, S., 2012. Computation and Regionalization of Low Flow Indices and Determination of Hydrological Drought Durations in Karkhe Watershed. JWSS - Journal of Water and Soil Science, 16 (59), pp. 1-14. (In Persian).
6- Eskandari-Damaneh, H., Zehtabian,Gh., Khosravi, H., Azareh, A., 2016. Investigation and Analysis of Temporal and Spatial Relationship between Meteorological and Hydrological Drought in Tehran Province, Scientfc - Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), 24(96), pp. 113-120. (In Persian).
7- Faghani, M., 2015. Time and Spatial Analysis of Meteorological drought, Master's thesis, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, 80 p. (In Persian).
8- Fathi-Osboukalaie, R., 2015. Analysis of Hydrological Drought Time (Case Study of Araz-kouseh Station in Golestan Province). Master's thesis, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, 97 p. (In Persian).
9- Hajrasouliha, Sh., Dahi, M., 2003. Water quality for agriculture. Jahad University Press, 264 p. (In Persian).
10- Heidari, M., Farokhi, A., Tanian, V., Hesari, B., 2009. Meteorological Drought Analysis (Using DIP Software) and Hydrological: A Case Study of Urmia and Khoy. 5th Iranian Watershed Science and Engineering Conference, 114 p. (In Persian).
11- Hong, X., Guo, S. H., and Zhou, Y., 2015. Uncertainties in assessing hydrological drought using stream flow drought index for the upper Yangtze River basin, Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 26, pp. 1235- 1247.
12- Lashtie-zand, M. Parvaneh, B., Moradi, M., 2011. Investigating the Effects of Rainfall Changes on the Quantitative and Qualitative Status of Sezar River for Drinking and Farming, Proceedings of the National Conference on Watershed Engineering Sciences of Isfahan University. (In Persian).
13- Liu, L., Bednarczyk, C.N., Yong, B., Hocker, J.E. and Shafer, M.A., 2011. Hydro-climatological Drought Analyses and Projection Using Meteorological and Hydrological Drought Indices, Water Resources Management, 26, pp. 2761- 1779.
14- Mahmoudi, P., Tavousi, T., Shahozaie, A., 2015. Drought and its effect on surface water quality in Sistan and Balouchestan Provience, Journal of Water Research in Agriculture, 29(1), pp. 21-35. (In Persian).
15- McKee, T. B., Doesken, N. J., and Kleist, J., 1993. The relationship of drought frequency and duration to time scales. In Proceedings of the 8th Conference on Applied Climatology, 17(22), pp. 179-183.
16- McKee, T.B., Doesken, N. J., and Kleist, J., 1995. Drought monitoring with multiple time scales. In Proceedings of the 9th Conference on Applied Climatology, pp. 233-236.
17- Mosley, L. M., 2015. Drought impacts on the water quality of freshwater systems; review and integration. Earth-Science Reviews, 140, pp. 203-214.
18- Nalbantis, G., and Tsakiri, S., 2008. Assessment of Hydrological Drought Revisited. Water Resources Management, 23(5), pp. 881-891.
19- Nosrati, K., 2011. The effects of hydrological drought on water quality. Assessment of water quality under changing climate conditions. IAHS Publ, Wallingford, pp. 51-57.
20- Reilly, C.F. and Kroll, C.N., 2003. Estimation of 7-day, 10-year low-streamflow statistics using baseflow correlation. Water Resources Research, 39(9), pp. 1-10.
21- Smakhtin, V.U. and Hughes, D.A., 2006. Automated estimation and analysis of meteorological drought characteristics from monthly rainfall data. Journal of Environmental Modeling and Software, 22(6), pp. 880- 890.
22- Soleimani, F., and Bahremand, A., 2014. Hydrological Drought Analysis Using SDI Index in Halilrud Basin of Iran, Environmental Resources Research, 2, pp. 47- 56.
23- Sonmez, F.K., Komuscu, A.U., Erkan, A., and Turgu, E., 2005. An analysis of spatial and temporal dimension of drought vulnerability in Turkey using the standardized precipitation index. Natural Hazards, 35, pp. 243–264.
24- Zahedi-Kalaki, A., 2004. Investigating the effects of drought on quantity and quality of water resources in Behshahr. Master's thesis of Climatology, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, 75 p. (In Persian). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 732 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 606 |