تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 955 |
تعداد مقالات | 8,311 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,725,807 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,290 |
تأثیر بافت خاک، و شوری و نسبت جذب سدیم آب آبیاری بر دقت اندازه گیری رطوبت خاک بوسیله ی دستگاه تتاپروب | ||
علوم و مهندسی آبیاری | ||
مقاله 2، دوره 40، شماره 4، بهمن 1396، صفحه 17-30 اصل مقاله (1.18 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22055/jise.2017.13337 | ||
نویسندگان | ||
حامد بلابادی1؛ پیمان افراسیاب* 2؛ معصومه دلبری3؛ سعید قائدی4 | ||
1گروه مهندسی آب/ دانشگاه زابل | ||
2عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه زابل | ||
3عضو هیأت علمی/ گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل | ||
4دانش آموخته کارشناسی ارشد/ دانشگاه زابل | ||
چکیده | ||
اندازهگیری رطوبت خاک برای مدیریت بهتر سیستمهای آبیاری بسیار مهم است. یکی از روشهای غیرمستقیم اندازهگیری رطوبت خاک، استفاده از دستگاه تتاپروب میباشد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر بافت خاک، و شوری (EC) و نسبت جذب سدیم آب آبیاری (SAR) آب آبیاری بر دقت دستگاه تتاپروب بود. برای این منظور آزمایشی بهصورت گلدانی و در قالب طرح فاکتوریل، با سه تیمار و سه تکرار شامل بافت خاک در سه سطح (لومسیلتی، لوم و لومشنی)، EC آب آبیاری در چهار سطح (5/0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر) و SAR آب آبیاری در چهار سطح (2، 8، 14 و 20) انجام شد. گلدانها پس از آمادهسازی، تا حد اشباع آبیاری شدند. پس از آن میزان رطوبت خاک درمحدوده نقطه اشباع تا نقطه پژمردگی دائم، به روش وزنی و با استفاده از دستگاه تتاپروب اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که هر سه عامل بافت، EC و SAR، از لحاظ آماری تأثیر معنیداری بر قرائت دستگاه تتاپروب دارد. میانگین مقادیر مجموع مربعات خطای تمامی روشهای کالیبراسیونی نشان داد که دستگاه در بافت لومشنی دارای دقت بیشتری (cm3/cm306/0=RMSE) نسبت به بافت لومی ( cm3/cm3087/0=RMSE) است. شوری آب آبیاری در هر سه بافت، کاهش محسوس دقت دستگاه را در پی داشت. افزایش SAR آب آبیاری در دو بافت لوم و لومشنی، باعث کاهش دقت دستگاه و در بافت لومسیلتی و در شوریهای کمتر از 6 دسیزیمنس بر متر، باعث افزایش دقت دستگاه شد. از بین توابع کالیبراسیونی، روش غیرخطی ویژه در هر سه بافت، از دقت بهنسبت بالایی در برآورد رطوبت برخوردار بود (cm3/cm3052/0=RMSE). روش روت و همکاران بهترین روش در بافت لومسیلتی ( cm3/cm3055/0=RMSE) شناخته شد. | ||
کلیدواژهها | ||
رطوبت خاک؛ توابع کالیبراسیون؛ ثابت دی الکتریک؛ کیفیت آب؛ روش وزنی | ||
مراجع | ||
1- برزگر،ع. 1387. فیزیک خاک پیشرفته. چاپ سوم، انتشارات دانشگاه شهید چمران.
2- جعفری حقیقی،م. 1382. روشهای تجزیه خاک. چاپ اول، ساری، انتشارات ندای ضحی.
3- ختار، م. مصدقی، م. ر. و محبوبی، ع. ا. 1391. اثر کیفیت آب آبیاری بر مقدار آب قابل استفاده برای گیاه و توزیع اندازه منافذ دو خاک آهکی با بافت متفاوت. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، 16(60): 159-172.
4- خزاعی، س. انصاری، ح. و قهرمان، ب. 1392. بررسی تأثیر شوری و سدیم آب بر منحنی مشخصه رطوبتی خاک و شاخص کیفیت فیزیکی خاک. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، ص43-35.
5- دوستی، م. بشارت، س. 1385. بهینهسازی مصرف آب در مزرعه جهت مدیریت بهتر و بهبود کیفیت با TDR. دومین کنفرانس سالانه مدیریت منابع آب اصفهان، زمستان 85.
6- علیزاده، ح. ع. نوری محمدی ه، م. و لیاقت، ع. 1387. اثر تراکم و بافت خاک بر دقت اندازهگیری رطوبت با دستگاه تتاپروب مدل ML2. مجله پژوهش آب ایران، 3(4): 19-29.
7- کشاورزی حسن آباد، م. ناظمی، ا. ح. اشرف صدرالدینی، س. ع. نیشابوری، م. ر. ناصری، ا. فاخری فرد، ا. 1392. تأثیر بافت خاک بر دقت روش انعکاس سنجی حوزه زمانی در برآورد رطوبت خاک. فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب، سال سوم، شماره یازدهم.
8- نامدار خجسته، د. شرفاء، م. اسکندری، ذ. ا. و فاضلی سنگانی، م. 1388. تأثیر میزان رس و مینرالوژی بر ضریب دیالکتریک خاک برای اندازهگیری میزان رطوبت حجمی خاک با TDR. مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک. 85-100.
9- نامدار خجسته، د. شرفاء، م. اسکندری، ذ. ا. و فاضلی سنگانی، م. 1390. تأثیر میزان رس و شوری خاک در رطوبت حجمی اندازهگیری شده با انعکاس سنج زمانی. مجله پژوهشهای خاک (علوم خاک و آب) 100-112.
10- Birchak, J. R. Gardner, D. G. Hipp, J. E. and Victor, J. M. 1974. High dielectric constant microwave for sensing moisture. Proceedings of the IEEE, 62: 93-98
11- Cosh, M. H. Jackson, T. J. Bindlish, R. Famiglietti, J. S. and Ryu, D. 2005. Calibration of an impedance probe for estimation of surface soil water content over large regions. Journal of Hydrology, 311(1), 49-58.
12- Dobson, M. C. Ulaby, F. T. Hallikainen, M. T. and El-Rayes, M. A. 1985. Microwave dielectric behavior of wet soil-Part II: Dielectric mixing models. Geoscience and Remote Sensing, IEEE Transactions on(1), 35-46.
13- Friedman, S. P. 1998. A saturation degree-dependent composite spheres model for describing the effective dielectric of unsaturated porous media. Water resources research, 34: 2994-2961.
14- Gaskin, G. and Miller, J. D. 1996. Measurement of soil water content using a simplified impedence measuring technique. J. of Agricultural Research, 63: 153-160.
15- Gong, Y. Cao, Q. and Sun, Z. 2003. The effects of soil bulk density, claycontent and temperature on soil water content measurement using time-domainreflectometry. Hydrol. Process. 17: 3601–3614.
16- Hook, W.R. and Livingston, N.J. 1995. Propagating Velocity Errors in Time DomainReflectometry Measurement of Soil Water. Soil Sci. Soc. Am. J. 59:92-96.
17- Kargas, G. and Kerkides, P. 2008. Water content determination in mineral and organic porous media byML2 theta probe. Irrigation and Drainage, 57(4), 435-449.
18- Liaghat. A.M. Bonnel R.B. and Broughton S .1998. Effect of Clay Consent and Bulk
19- Lukanu, G. and Savage, M. 2006. Calibration of a frequency-domain reflectometer for determining soil- water content in a clay loam soil. Water SA, 32(1), P. 37-42.
20- Miller, J. D. and Gaskin, G. 1977. The development and application of the theta probes soil water sensor. MLURI. Technical note.
21- Roth, K. Schulin, R. Flühler, H. and Attinger, W. 1990. Calibration of time domain reflectometry for water content measurement using a composite dielectric approach. Water Resources Research, 26(10), 2267-2273.
22- Sarani, N. and Afrasiab, P. 2012. Effect of soil texture on moisture measurement accuracy with Theta probe ML2 in Sistan region. International conferance on chemical, ecology and environmental sciences (ICEES'2012), march 17-18, 2012 bangkok.
23- Sun ZJ, Young GD, McFarlane R, Chambers BM. 2000. The effect of soil electricalconductivity on moisture determination using time domain reflectometry in sandysoil.Canadian Journal of Soil Science 80(1): 13–22.
24- Topp, G. C. Davis, J. L. and Annan, A. P. 1980. Electromagnetic determination of soil watercontent: Measurement in coaxial transmission lines. Water Resources Researches, 16:574-582. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,111 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,279 |