تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 956 |
تعداد مقالات | 8,322 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,753,015 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,923,206 |
تاثیر شوریهای مختلف آب زیرزمینی در صعود نمک در پروفیل خاک و تبخیر از سطح آن | ||
علوم و مهندسی آبیاری | ||
مقاله 8، دوره 39، شماره 1، اردیبهشت 1395، صفحه 83-91 اصل مقاله (962 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22055/jise.2016.12014 | ||
نویسندگان | ||
مهدی ذاکری نیا* 1؛ بهمن فکوری دکاهی2؛ سیده سهیلا ابراهیمی3 | ||
1استادیار و هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
2دانشآموخته گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
3استادیار و هیات علمی گروه خاک شناسی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
چکیده | ||
یکی از راهکارهای مقابله با کمبود منابع آب آبیاری استفاده از سطوح ایستابی کم عمق آب زیرزمینی برای آبیاری گیاه به خصوص در مناطق با آب زیرزمینی نزدیک به سطح زمین میباشد. اما بالا آمدن نمک به منطقه ریشه در اثر جریان مویینگی، یک عامل محدودکننده برای استفاده از آب زیرزمینیکمعمق به منظور آبیاریگیاه محسوب میگردد. از این رو آگاهی از رفتار خاک در حضور سطوح مختلف ایستابی با غلظتهای مختلف برای برنامه ریزی آبیاری زیرزمینی بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش، که در دانشگاه علوم کشاورزی گرگان با اقلیم نیمه مرطوب صورت گرفته است، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل به صورت کامل تصادفی با چهار تیمار آب زیرزمینی شامل آب شاهد(تهیه شده از آب شرب شهر گرگان) با هدایت الکتریکی 6/0 دسی زیمنس بر متر؛ آب زیرزمینی با هدایت الکتریکی 5/7؛ 5/12 و 5/17 دسی زیمنس بر متر (تهیه شده از اختلاط آب شاهد با آب دریای خزر) و دو تیمار عمق ایستابی 70 و 100 سانتیمتر در سه تکرار و در مجموع در 24 لایسیمتر به ارتفاع 150 و قطر 15 سانتیمتر حاوی یک خاک لوم رسی سیلتی انجام گردید. آب زیرزمینی از طریق مخازن آب مدرج که به لولههای متخلخل نصب شده در لایسمترها متصل بودند اعمال و به کمک یک شناور، سطح ایستابی در هر لایسیمتر تثبیت گردید. تبخیر از سطح خاک از طریق تغییر ارتفاع آب در مخازن در طول دوره آزمایش به صورت روزانه اندازهگیری شد. پس از یک دوره سه ماهه، هدایت الکتریکی عصاره اشباع نمونههای چهار عمق 5 ، 30 ، 60 و 90 سانتیمتری از پروفیل خاک اندازهگیری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف نمک صعود کرده به پروفیل خاک در سطح احتمال یک درصد بین تیمارهای مختلف معنیدار بوده است. در تیمار آب شاهد، آهنگ تجمع نمک در سطح خاک شدیدتر، ولی در تیمارهای با شوری بالاتر، تجمع نمک در عمقهای نزدیک به سطح ایستابی بیشتر بوده است. همچنین اختلاف مقادیر نمک صعود کرده به پروفیل خاک در سطح احتمال یک درصد در بین تیمارهای عمق ایستابی 70 و 100 سانتیمتری معنیدار بود و در همه تیمارهای مربوط به عمق ایستابی 70 سانتیمتری نمک بیشتری نسبت به عمق ایستابی 100 سانتیمتری صعود کرده بود. بررسی نتایج تبخیر نیز حاکی از آن بود که بیشترین تبخیر در تیمار شوری 5/17 دسی زیمنس بر متر روی داد، اما به طور کلی اختلاف میزان تبخیر از دو سطح ایستابی 70 و 100 سانتیمتر بین تیمارهای مختلف در سطح احتمال یک درصد معنی دار نبود. | ||
کلیدواژهها | ||
آهنگ تجمع نمک؛ پروفیل خاک؛ جریان مویینگی؛ سطح ایستابی؛ عصاره اشباع | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,328 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,858 |