تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 990 |
تعداد مقالات | 8,645 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,298,837 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,442,751 |
ترسیم نقشهی تلفیقی آلودگی به نیترات و فسفر در آب زیرزمینی دشت شهرکرد و بررسی تغییرات آن طی یک دوره چهار ساله | ||
علوم و مهندسی آبیاری | ||
مقاله 5، دوره 38، شماره 2، شهریور 1394، صفحه 65-75 اصل مقاله (756.29 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22055/jise.2015.11349 | ||
نویسندگان | ||
الهام فتحی هفشجانی1؛ حبیب بیگی هرچگانی* 2 | ||
1دانشآموختهی کارشناسیارشد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد. | ||
2استادیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد. | ||
چکیده | ||
تشدید آلودگی آبخوان شهرکرد از مقایسهی شاخصهای سادهی آماری حاصل از نتایج نمونهبرداری دورهای و روشهای جاافتاده قابل درک و محرز است اما مدیریت تلفیقی آبخوان نیازمند روشهای نوینتری است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تغییرات توام آلودگی آب زیرزمینی دشت شهرکرد به نیترات و فسفر طی یک دوره چهارساله به روشی نوین بود. برای این منظور، نقشههای نیترات و فسفر بر اساس حدود مجاز سازمان بهداشت جهانی نرمال شده و سپس به نقشههای رتبه تبدیل شدند. با استخراج وزن هر مولفه از نقشه رتبهی آن نقشهی شاخص تلفیقی نیترات و فسفر برای سالهای ۱۳۸۵ و ۱۳۸۹ تهیه شد. نقشهی تغییرات شاخص تلفیقی برای دورهی چهار ساله از تفاضل دو نقشه به دست آمد. همبستگی قوی نقشهی تلفیقی با نقشههای نیترات (۹۴/۰=r) و فسفر (۸۷/۰=r) حاکی از انعکاس درست توزیع نیترات و فسفر در آن بود. نقشهی تفاضل شاخص تلفیقی افزایش آلودگی آب را حداقل۲ درصد، حداکثر۴ درصد و به طور میانگین ۸/۲ درصد برآورد کرد. در طی این دوره، حدودا در ۳/۵ درصد سطح آبخوان کیفیت آب نسبتا خوبتر به کیفیت نسبتاً پائینتر افت کرده است. نیترات در مقایسه با فسفر سهم بیشتری در آلودگی آبخوان شهرکرد دارد اما در طی این دوره سهم فسفر افزایش یافته است. بهکارگیری روش به کار رفته در پژوهش حاضر، یعنی محاسبهی شاخص تلفیقی در محیط جیآیاس، و به دنبال آن تفاضل نقشهها قادر است تغییرات آلودگی آبخوان را به صورت کمیتر و احتمالا واقعیتر آشکار سازد. با این روش سهم نسبی و روند تغییرات سهم هر آلاینده نیز قابل برآورد است. تهیه نقشهی تلفیقی و محاسبهی شاخص آلودگی آبهای زیرزمینی به نیترات و فسفر برای ارزیابی احتمال رشد جلبکی و پیامدهای آن (گرفتگی لولههای آب کمفشار، تغییر بو و طعم آب و هزینههای تصفیه) مفید به نظر میرسد. | ||
کلیدواژهها | ||
آلودگی؛ آب شرب؛ سهم آلاینده؛ شاخص تلفیقی؛ حدود مجاز سازمان بهداشت جهانی؛ جی ای اس | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,445 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,158 |